• 2022
• 2021
• 2020

Мамлакатимизда аграр соҳага етарлича эътибор қаратилаётганлиги, ишларнинг пухта ва аниқ режа асосида олиб борилаётганлиги боис, маҳсулот ишлаб чиқариш ҳажми ортиб, фаолият кўлами кенгайиб, иқтисодий жиҳатдан барқарор кўрсаткичларга эришилмоқда.

Вилоятимиз­да ҳам қуён­чи­­лик­­ни ри­вож­лантириш мақ­са­дида аг­рофирмалар таш­кил этишга алоҳида эътибор қаратил­моқда. 2016 йил май ойидан ўз фаолиятини бош­лаган Кармана туманидаги "Қўрғон дала" агрофирма­сида Ита­лия­дан келтирилган наслли "оқ великан" зотли қуёнлар парваришланмоқда.

— Қуёнчилик сердаромад соҳа, — дейди агрофирма раҳбари Алишер Қобилов. — Ҳали тажрибага эга бўл­ма­ган тадбиркор учун ишни бошлаш осон кечмаслигини яхши биламан. Айниқса, фа­олиятини оқилона йўлга қўй­ган тадбиркорлар банкка ча­қирилиб, уларга қўшимча им­тиёз­ли кредитлар так­лиф қи­ли­наётганини эши­тиб, хур­санд бўлдим. Бунинг са­ма­расида бизнес кенга­йиб, янги иш ўринлари ҳам яра­ти­лади. Биз ҳам ўз иши­мизни бошлашимиз учун "Микро­кре­дитбанк" АТБ ви­лоят фи­лиалидан 250 мил­лион сўм имтиёзли кредит олдик. Хўжалигимизни ри­вож­ланти­риш учун хорижий давлатлар тажрибасини ку­за­тиб, ўрган­ганимиз қўл кел­ди. Олиб келинган 100 дона она қуён ва 4 дона эркак қуён қисқа вақт ичида 2 мингтага етди. Улар­нинг ҳар бири 15 ки­ло­грамм­­гача тош босади. 

Насл­чи­лик ишларида 8 ойлик қуён­лар­дан фойдаланиш мақ­сад­га му­вофиқ. Улар йил да­во­мида 15 мар­тагача бо­ла­лайди. Бошқа сут эмизувчи ҳай­вон­лар­га нис­батан товуш­қонлар оила­сига ман­суб қуён­лар тез ети­лув­чан­лиги, сер­пушт­лиги, жадал ўси­­ши ва кам харажат­ли­ги би­лан ажралиб туради. Демак, да­ро­мад чўғи ҳам шун­га яраша бў­лади. Энг қизиғи, улар кунига бир марта тарки­би­да 20 хил ви­тамини бор бўл­ган махсус озуқа билан парва­риш­ланади. Қуён­ларга маҳал­лий шароитга мос­лашгунга қа­дар ҳўл мева­лар ҳам бериш та­қиқланган. Етиш­тирилган насл­ли қуёнлар­ни на­фақат турдош хўжалик­лар­га, бал­ки аҳолига ҳам со­тиш иш­лари йўлга қў­йилган.

Чорвачиликда гўшт, сут, ту­хум ва балиқ маҳсулотлари билан бир қаторда қуён гўш­тини етиш­­­тириш муҳим аҳа­мият­га эга. Чунки унинг гўшти пар­ҳез­боп ҳисобланиб, юмшоқ­лиги ҳамда ёғ ва холестерин мод­да­си камлиги билан аҳа­мият­ли. Шунинг учун шифо­кор­лар то­мо­нидан ҳафтада бир ма­ротаба бо­лалар таомно­ма­сига ҳам ки­ритиш тавсия этилади.

Алишер аканинг таъкидла­ши­ча, "оқ великан" қуёнларнинг маҳ­сулот бериши асосан озуқа ва эътиборга боғлиқ бўлса-да, уларнинг ривожланиши ҳамда яшаш тарзида ўзига хослик мавжуд. Бу ерда ишлаётган 2 нафар ишчи ва ветеринар хона ҳарорати мўътадил­лиги­ни таъ­минлаб, тез-тез ҳаво­си­ни алмаштириб туради. Чунки қуён­­ларнинг пешоби тар­ки­би­да аммиак кислотаси мав­жуд бў­либ, уларнинг соғлигига жид­­­­дий зарар етказиши мум­кин. Ташкил қилинган кичик ла­бораторияда уларни бир вақт­да сунъий урчитишга ҳам ало­ҳида эътибор қаратишади. Бун­дан ташқари, ҳар бир қуён йи­лида бир марта эмланади.

— Агрофирмамизда фақат қуён парваришлаш билан чек­ланиб қолмасдан, бошқа соҳа­ларга ҳам эътибор қаратаяп­миз. 2000 тонна балиқ чавоғини ҳам ишчилар парвариш қил­моқда. Бундан ташқари, ол­ма­зоримиз ҳам мавжуд. Биз­ларга болалигимиздан ота-бобо­ларимиз бир қарич ерни ҳам увол қилманглар, деб ўр­гатишган. Катталарнинг ўгит­лари­га амал қилиб, кам бўлга­ни­миз йўқ. Насиб бўлса, ёз пи­шиқчилигида мева-чевага эҳ­тиёж сезмаймиз. Келгусида қуён­лар сонини 50 мингтага ет­­казиш ниятидаман. Хориж­дан унинг гўштини қадоқлаш тех­­нологияси келтириб, тери­си­ни Хитойга экспорт қилиш­ни режалаштирганман, — дей­ди А. Қобилов.

Қуёнчилик ҳақида гап кет­ган­да кўз ўнгимизда "Ажойиб хаёл­параст" бадиий фильми­даги Ҳасанбой гавдаланади. Тез­да бойиб кетишни кўзлаган Ҳа­сан­бой акани тажриба учун олиб келинган қуёнлар тез кў­пайиши билан эътиборини тор­тади. Тўғри, ўша пайт фи­­­­льм қаҳра­мо­нининг фикри ҳа­­вас бўлиб кў­риниши мум­кин, аммо бугун қуён боқиш кўп­­­­­чилик учун да­ро­мад ман­баига айланган.

Хуршида НАРЗИЕВА.